Dış Kaynaklı Proje Süreçleri Yönetim Sistemi
Yurt A. (Yürütücü), Selver M. , Bariş M.
1970’li yılların başında Bilgisayarlı Tomografi (BT) cihazları tanısal görüntülemede büyük bir etki yarattı. Yıllar geçtikçe, görüntü çözünürlüğü, uzaysal çözünürlük ve bir kesiti elde etme süresinin kısaltılması amacıyla BT cihazlarının hem donanım hem de yazılımları geliştirildi. Bugün gelinen noktada, x-ışını tüpünün 360o’lik tek bir dönüşünde, farklı kalınlıklarla 64-320 kesitli görüntüler saniyenin üçte biri gibi bir zamanda çok daha hızlı bir şekilde elde edilebilmektedir. Bu ilerlemeler ışığında kalp-damar incelemeleri, perfüzyon görüntüleme, beyin, kalp, meme, kolon ve tüm vücut incelemelerinde BT kullanımı da her geçen gün artmaktadır.
BT cihazlarında en önemli konu tanısal değeri yüksek görüntüleri mümkün olan en düşük dozda elde edebilmektir. Bunu gerçekleştirmek için de BT cihazlarının bakım, kalibrasyon ve kalite kontrollerinin düzenli olarak yapılması gerekmektedir. Çünkü BT’de görüntü kalitesinin sürekliliğinin sağlanması; tanısal güvenirliliğin artmasına, tetkiklerin ve tekrarların azalmasına ve hasta dozlarının düşmesine neden olacaktır. Bunun dışında BT cihazlarında; X ışını tüp ömrü uzar, cihaz yıpranması azalır ve iş gücü maliyeti de bu doğrultuda azalır.
Global piyasada yer alan BT cihazı üreticilerine göre 2018 yılında 5,2 milyar dolar olan BT piyasasının, artan hastalık çeşitliliği nedeniyle 2025 yılında 7 milyar dolara ulaşması beklenmektedir. Bu cihazlar çoğunlukla garanti kapsamında üretici firma tarafından bakım altında tutulmakta, garanti bitiminde ise hastane/tıp merkezinin anlaşmaları doğrultusunda servis almaktadır. Cihazların servis ve bakım sözleşmeleri de önemli bir ekonomik yük oluşturmaktadır. Aynı zamanda cihazların uygun kalibrasyon durumunda olduklarını test eden fantomların kullanımı oldukça önemli olup global firmalar ve kuruluşlar akredite özelleşmiş fantomları, kalibrasyon ve kalite kontrol işlemlerinde kullanmaktadırlar. Bu fantomların çoğu hastadan bağımsız olarak cihaz kalibrasyonu yapmaktadır . Bu fantomların önemli bir başka eksiği de; cihaz kalibrasyonunun referans fantomdan ne kadar saptığını göstermesi ancak bu cihazla çekilen görüntülerin kalibrasyonu konusunda bir yöntem ve yazılımla desteklenmemeleridir.
Bu proje kapsamında önerilen fantom, sektörde yer alan diğer ürünlerden farklı olarak BT cihazı içerisinde sürekli şekilde yer alarak, HU skalasının geniş bir spektrumunu tam olarak içererek tüm çekimlerde kalibrasyon sağlama, cihazlar arası veri standardizasyonu ve bu kapsamda geliştirilecek veri işleme yöntemleriyle diğer ürünlere üstünlük sağlamakta ve farklı bir uygulama alanı yaratmaktadır. Bu sayede yapay zeka tabanlı ileri teknoloji modelleri kullanarak katma değeri yüksek bir kalibrasyon fantomu geliştirilip üretilecektir. Böylelikle, henüz alternatifi olmayan ürün, bu alanda uluslararası standartların oluşumunda etkili bir rol oynacak ve aynı zamanda BT cihazı görüntü kalitesi kalibrasyonu ve fantom sektöründe dışa bağımlılık ortadan kaldırılabilecektir.