Yıkamaya Dayanıklı Çektirme Aplikasyonu İçin Reaktif Çok Katmanlı Duvar Yapıya Sahip Faz Değiştiren Mikrokapsül Üretimi Üzerine Araştırma


Erkan G. (Yürütücü), Alay aksoy S., Özkayalar S.

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Proje Grubu: Fen ve Mühendislik
  • Projenin Yürütüldüğü Birim: Mühendislik Fakültesi
  • Başlangıç Tarihi: Eylül 2025
  • Bitiş Tarihi: Eylül 2026

Özet

Mikrokapsüller tekstil materyallerine lif üretimi sırasında lif eğirme teknolojisi kullanılarak veya kumaşlara yaş aplikasyon yöntemleri ile entegre edilebilmektedirler. Mikrokapsüllerin lif yapısına dâhil edilmesi uzun süre kullanıma uygun kalıcı aplikasyona olanak sunarken lif mekanik özelliklerinin zayıflaması ve teknolojik zorluklar ile ilişkili olarak düşük konsantrasyonda aplikasyon ile neticelenmektedir. Diğer taraftan, mikrokapsüllerin yaş aplikasyon yöntemleri ile kumaşlara uygulanması daha ekonomik ve kolay bir yöntem olması itibari ile daha yaygın bir teknik olarak karşımıza çıkmaktadır. Ancak, kumaşa kalıcı aplikasyon açısından gerekli bağlayıcı maddelere ihtiyaç duyulması ve özellikle sınırlı yıkama dayanımı göstermesi gibi dezavantajlara sahiptir. Bu dezavantajlar, teknolojinin geliştirilmesi gereken yönlerine işaret etmektedir. Bu süreçte yaşanan zorluklar, endüstriyel uygulamaların önündeki engelleri oluşturmakta ve önemli bir araştırma ve geliştirme alanı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu doğrultuda proje kapsamında, ısı düzenleme (termoregülasyon) özellikli, kumaş yapısına çektirme yöntemi ile aplike edilebilecek, tekstil materyallerine kimyasal bağlarla bağlanabilecek ve yıkama dayanıklılığı sağlayabilecek fonksiyonel (reaktif), çok katmanlı duvar yapıya sahip faz değiştiren madde (FDM) içerikli mikrokapsüllerin sentezi hedeflenmektedir. Bu hedef doğrultusunda, emülsiyon polimerizasyonu yöntemi ile polimetil metakrilat kopolimer duvar yapıya sahip mikrokapsüllerin üretimi, üretilen mikrokapsüllerin duvar yapılarının polisiloksan bileşikleri ile ikinci bir duvar yapı oluşturulacak şekilde modifikasyonu ve son aşamada duvar yapıda oluşturulan silan fonksiyonel grupları üzerinden reaktif triazin grupları içeren bileşiklerin mikrokapsüllerin dış yüzeyine bağlanması hedeflenmektedir. Geliştirilen çok katmanlı yapı FDM’nin içeriden dışarıya sızma ihtimalini zayıflatırken aynı zamanda mikrokapsüllerin duvar yapısının lifli yapı ile kimyasal bağlanmasına veya moleküler düzeydeki etkileşimine olanak sunacak reaktif bir yüzeye dönüştürülmesine olanak sunacaktır. Böylece mikrokapsüllerin kumaşlara aktarımı sırasında kullanılan emdirme metoduna alternatif olarak çektirme metodu ile etkili ve kalıcı aplikasyonuna olanak sunacak yeni nesil mikrokapsüllerin üretimi değerlendirilecektir.