İlköğretim Matematik Öğretmen Adaylarının Matematiksel Modelleme Problemleri Aracılığıyla Argümantasyon Ve Modelleme Süreçlerinin İncelenmesi


Yitmez B., Yılmaz S. (Danışman (Yürütücü Gerçek Kişi Olan Projede)), Tekin dede A. , Yavuz S.

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Proje Grubu: Sosyal Bilimler
  • Projenin Yürütüldüğü Birim: Buca Eğitim Fakültesi
  • Başlangıç Tarihi: Eylül 2025
  • Bitiş Tarihi: Nisan 2026

Özet

Bu araştırmada ilköğretim matematik öğretmeni adaylarının ortaklaşa argümantasyon süreci içerisinde modelleme problemleri aracılığıyla argümantasyon ve modelleme süreçlerinin incelenmesi ve iki süreç arasındaki ilişkinin araştırılması amaçlanmaktadır. Araştırma nitel desenlerden durum çalışması kullanılarak yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu ilköğretim matematik öğretmenliği 4. Sınıf öğretmen adayları oluşturmaktadır. Öğretmen adaylarının matematiksel modelleme problemlerinin çözümünü içeren video kayıt transkript metinleri, çözüm kağıtları, araştırmacı gözlem notları olmak üzere birden fazla nitel veri toplama aracı kullanılmıştır. Modelleme becerilerinin gelişimi için öncelikle Borromeo Ferri’nin (2018) önerdiği ders planına göre oluşturulmuş sekiz haftalık bir matematiksel modelleme eğitimi verilmiştir. Eğitim boyunca Conner ve diğerlerinin (2014a) argümantasyonu destekleyici öğretmen eylemleri çerçevesi dikkate alınarak sınıfta ortaklaşa argümantasyon ortamının oluşması teşvik edilmiştir. Eğitim tamamlandıktan sonra süreç boyunca öğretmen adaylarının modelleme problemlerini çözüm süreçleri gözlemlenmiş ve modelleme sürecini tamamlamak için gerekli olan becerileri karşılayan, grup etkileşimi yüksek, tartışmaya açık olan iki grup belirlenmiştir. Ardından bu iki gruba farklı zamanlarda araştırmacı tarafından tasarlanan uzman görüşü alınmış ve pilot uygulaması yapılmış analiz dersi konularını içeren beş modelleme problemi sorularak çözmeleri istenmiştir. Elde edilen verilerin analiz süreci devam etmektedir. Veri analizi iki aşamada gerçekleşecektir. Öncelikle Borromeo Ferri’nin bilişsel modelleme döngüsünün (2006) basamaklarına göre gerçekleşecektir. Ardından her bir basamakta ortaya çıkan argümanlar Toulmin’in Argümantasyon Şemasına (1958/2003) göre Strauss ve Corbin’in (1990) tanımladığı kodlama biçimine dayanan tümdengelimci ve tümevarımcı yaklaşımının birleştirilerek genel bir çerçeve içinde yapılan kodlama türü benimsenerek yapılacaktır. Araştırma sonuçları TAŞ’ın modelleme etkisini de içerecek şekilde genişletilmesine mümkün kılacaktır. Böylece sosyokültürel yaklaşımlardan olan bu iki sürecin ilişkisi ortaya koyulacak ve matematiksel modelleme sürecinde argümantasyon çerçevesinin nasıl değiştiği ya da geliştiği ele alınacaktır.